Alopesi areata, genellikle kafada olmak üzere vücudun çeşitli bölgelerinde saç dökülmesine neden olan lekelerinin oluştuğu bir durumdur. Bazı durumlarda tam kellik gelişir. Saçlar genellikle birkaç ay sonra yeniden çıkar. Bazı durumlarda saç dökülmesi kalıcıdır. Saçın yeniden uzamasını teşvik eden tedaviler bazı durumlarda işe yarar, ancak çoğu zaman saç kendi kendine yeniden uzar.
Alopesi areata nedir ve kimler etkilenir?
Alopesi, saç kaybı veya kellik anlamına gelir. Yaygın olarak kafa derisinde görülen daireler gibi küçük saç dökülmeleridir: buna alopesi areata denir. Alopesi totalis gibi kafadaki tüm saçların döküldüğü başka tipler de vardır; ayrıca alopesi universalis vücuttaki tüm tüylerin (kaşlar, kasık bölgesi ve kol altı dahil) dökülmesine neden olur.
Alopesi areata her yaşta ortaya çıkabilir ancak vakaların yaklaşık yarısı çocuklukta ve vakaların% 80’i 40 yaşından önce ortaya çıkar. Erkekler ve kadınlar eşit derecede etkilenir. Daha ileri yaşlarda ortaya çıkarsa durum daha hafif olma eğilimindedir.
Alopesi Areata’ya ne sebep olur?
Alopesi areata, ‘otoimmün hastalık’ olarak adlandırılır. Bu, vücudun genellikle mikroplarla savaşan bağışıklık sisteminin yanlışlıkla kendisine saldırdığı rahatsız edici durumlardan biridir.
Bağışıklık sistemindeki T hücreleri adı verilen çok küçük hücreler, bir saç folikülünün tabanı etrafında toplanır ve onu öldürmeye çalışır. Bu saçların dökülmesine neden olur. Ancak bir noktada bağışıklık krizinin sona ermesi gerekir ve saçlar tekrar uzar.
Alopesi areata, viral enfeksiyon gibi yeni bir hastalık veya diğer tıbbi durumlar için belirli ilaçlar alarak tetiklenebilir. Bazı nadir de olsa insanlar alopesinin başlangıcını stresli bir yaşam olayına bağlayabilir. Öte yandan tiroid bozuklukları, pernisiyöz anemi ve vitiligo olan kişilerin bu hastalığı yaşama riski daha yüksek olabilir.
Alopesi areata nasıl görünür?
Bu hastalığın en büyük belirtisi, kıllı kafa derisine meydana gelen boşluklardır. Boşluk olan bölgelerde kıllar dökülür ve zamanla büyüme gösterebilir. Öte yandan hafif alopesi areata vakalarında saç birkaç ay içerisinde tedavi edilmeden yeniden çıkabilir. Bazı durumlarda ise düzensiz kellik aylarca veya yıllarca sürebilir. Kel yamanın veya yamaların boyutu ve ne kadar sürdükleri oldukça değişkenlik göstermektedir.
Bununla birlikte, bir alopesi areata olayından sonra saçınız tamamen uzasa bile, yaşamınız boyunca bir veya daha fazla hastalığın tekrarlaması yaygındır. Alopesi areata geliştiren bazı bireyler kafa derisinde tam kellik (alopesi totalis) yaşayabilir. Daha da az insan ise tüm saç derisini ve vücut kıllarını kaybedebilir (alopecia universalis).
Alopesi areata için tedavi seçenekleri nelerdir?
Alopesi areata’nın kesin olarak kanıtlanmış bir tedavisi bulunmamaktadır. Hastalığın kontrol altına alınması için hastanın cilt doktoru tarafından muayene edilmesi gerekmektedir. Çoğu durumda, kel bölgeler tedavi olmaksızın kendiliğinden yeniden büyür. Özellikle, kafa derisinde sadece bir veya birkaç küçük kel bölge varsa doktorunuz hiç bir tedavi uygulamadan iyileşmesini beklemenizi söyleyebilir. Öte yandan hastalığın tedavisinde uygulanan diğer yöntemler arasında:
Steroid enjeksiyonlar
Saç derisinin kel bölgelerine steroid enjeksiyonu teorik olarak alopesi areatada meydana gelen lokal immün reaksiyonu baskılayabilir. Bu daha sonra saç köklerinin yeniden büyümesi için normal şekilde işlev görmesine izin verebilir. Bu tedavi, bir veya daha fazla küçük ila orta büyüklükte kel yama için uygulanabilir. Steroid enjeksiyonlarının, çok büyük olmayan alopesi areata yamaları için en etkili tedavi olduğu düşünülmektedir ancak her durumda kesin sonucu vermeyebilir.
Not : Tedavi sırasında yeniden çıkan saçların tedavi bittikten sonra da devam edeceğine dair bir garanti yoktur.
Topikal steroidler
Topikal steroid kremler veya jeller saçın yeniden uzamasına yardımcı olabilir, ancak steroid enjeksiyonları kadar işe yaramaz. Yeniden büyüme ortalama 3-6 ay sürmektedir. Belirtilen süre içerisinde yeniden büyüme gerçekleşmezse bu tedaviye devam etmenin bir anlamı yoktur.
Topikal minoksidil solüsyonu
Bu tedavi yöntemi kel bölgelere sürülür ve bazı durumlarda saçların yeniden uzamasına yardımcı olabilir. Tedavi erkek tipi kellik için kullanılan tedavinin aynısıdır. Özellikle steroid enjeksiyonları için uygun olmayan daha geniş kel yamalarınız varsa bu tedavi yöntemi denemeye değer.
Topikal immünoterapi
Topikal immünoterapinin yaygın alopesi areatalı kişiler için en etkili seçenek olduğu düşünülmektedir. Bu, yalnızca bazı hastanelerde bulunan çok özel bir tedavidir. Cildin alerji gibi tepki vermesi için etkilenen bölgeye bir madde sürülür. Bu maddenin artan gücü, ciltte hafif dermatit (egzama) varmış gibi görünene kadar haftada bir kez etkilenen cilde uygulanır.
Peruk
Peruklar, alopesi areata hastalarında yaygın bir tedavi seçeneğidir. Özellikle genç yaşta alopesi areata geçiren kadınların yaygın olarak peruk kullandığı bilinmektedir. Bu hastalığın tedavisi için değil, kafada meydana gelen boşlukların geçici olarak kapatılması için uygulanan bir yöntemdir.
